Norbert Bukato

• Contact

Interpretacja estetyki Y2K - wystawa online

Praca dyplomowa autorstwa Norberta Bukato

Y2K jest numeronimem. Skrót pochodzi od połączenia litery Y oznaczającą „rok” (z j. ang. year), cyfry dwa i wielkiej litery „k” będącej przedrostkiem w jednostkach w skali SI oznaczającym 1000, oznaczając „rok 2000”.

Estetyka Y2K była trendem obecnym we wzornictwie i sztuce, przypadającym na lata ~1995-2004. Charakteryzowała się motywami futurystycznymi, wpisanymi w kolorystykę chłodnych odcieni niebieskiego i srebra, często zestawionymi ze zdobyczami rozwoju technologicznego tamtego okresu.

Stylistyka pracy oraz tematyka wpłynęła na kierunek, jaki nadany został kolejnym pracom. Utrzymana jest w realistycznej konwencji, w stylistyce w której się odnajduję, a która w znacznej mierze polega na interpretacji na płaszczyźnie symbolicznej. Dominują charakterystyczne stylowi Y2K odcienie niebieskiego, szarości, metaliczny połysk i srebrny kolor elementów samolotu, z wewnątrz którego spogląda się na skrzydło o monumentalnych elementach graficznych opisanych w kontekście supegraphics. Spojrzenie na bezkresny horyzont, oraz możliwości połączeń międzynarodowych oferowany przez transport lotniczy odnosi się przede wszystkim do rozwoju technologicznego, nie tylko w zakresie transportu, ale przede wszystkim na płaszczyźnie cyfrowej, połączeń i komunikacji międzyludzkiej.

Ilustracja przedstawia blok mieszkalny na ul. Władysława IV w Gdyni i jest zachowana w konwencji kolorystycznej odpowiadającej omawianej estetyce - naśladuje wczesną grafikę komputerową 3D.

Punktem fokalnym tej ilustracji jest cień padający zawieszany sufit w galerii handlowej Riviera. Co oryginalnie miało stylistycznie naśladować następujące po niej ilustracje, zostało zachowane w konwencji stylistycznej programów architektonicznych CAD, w użyciu grubej kreski, zwanej inaczej cel-shadingiem i prostej barwnie kompozycji. Nie bez powodu ilustracja jest zainspirowana wnętrzem galerii handlowej. Odnosi się do kapitalistycznej i nieprzerwanej konsumpcji charakterystycznej dla prosperującej gospodarczo ery Y2K.

Rozwój estetyki Y2K w dużej mierze zawdzięczany jest rozwojowi gospodarczemu, a przede wszystkim sektorowi usługowemu. Choć w rzeczywistości ukazany jest na ilustracji dworzec autobusowy, którego środek widać na następnej ilustracji, srebrna, płytowa konstrukcja bazy i przeszklone figury geometryczne odstające z piaskowych brył, sprawiają wrażenie biurowców. Nieokreślony kształt czegoś przypominającego wyglądem komin znajdującym się po środku, służy pozyskaniu w tej ilustracji centralnej kompozycję, nabierając światła i nadając dynamiki pracy.

Wnętrze centralnego dworca autobusowego w Sztokholmie. Został zaprojektowany przez Ralpha Erskine. Jego modernistyczna architektura ważna rola w życiu miasta zapewniła mu miejsce na liście zielonych budynków Sztokholmu. Oznacza to, iż przedstawia wartość z historycznego, kulturowego lub artystycznego punktu widzenia.

Fascynuje mnie forma wież i konstrukcji telekomunikacyjnych 5G i ich obecność pośród innych miejsc, od bloków mieszkalnych po samodzielne konstrukcje. Choć zilustrowana nie jest jedna z nich, a niegdysiejszy szyld na banery reklamowe w CH Matarnia w Gdańsku – uchwycone w chwili zdjęcie posłużyło za idealną inspirację do zrealizowania motywu, nad którym się zastanawiałem od dłuższego czasu. Warto zauważyć możliwości natchnienia artystycznego, na jakie pozwoliła ustawa krajobrazowa, która umożliwiła odsłonięcie spod banerów reklamowych tak piękną i geometryczną struktury.

Kiczowata winieta odznacza się pewnym rodzaju komfortem i spokojem ducha, z którym błękitny kolor tafli wody jest utożsamiany w katalogach wycieczek turystycznych. Niebo jakie zostało namalowane, wprost odnosi się do podstawowej tapety systemu operacyjnego Windows XP, fotografii „Bliss” Charlesa O’Rear, uchwytującej w ulotnej chwili pejzaż kalifornijskich łąk.

Optymizm

Lata 90 były definiowane nowoodkrytym optymizmem dla możliwości jakie przyszłość mogła zaoferować. Największym wpływem na kształtowanie się tej kulturowej epoki było rozpowszechnienie się internetu. Urok estetyki Y2K ma za podstawę utopijne obietnice, jakie oferowała ta epoka. Internet umożliwiał dotąd nieznaną wolność ekspresji twórczej, nowy model wymiany informacji oraz możliwość nawiązywania kontaktów z ludźmi na całym świecie. Ta estetyka pobrzmiewała jak daleka wizja przyszłości, w której świat, jaki zastaniemy dekady stąd zależeć będzie od sposobu, w jaki będziemy korzystać z internetu.

Kolor

Kolor chłodnego niebieskiego, jest utożsamiany z cyfrowym światem i technologią. Inne odcienie barw niebieskich, bardziej nasycone, przywołują na myśl wodę i ocean. Motyw wirtualnego oceanu informacji symbolizują zdolność adaptacji oraz amorficzność internetu i cyfrowej komunikacji. Jego komplementarnym kolorem jest pomarańczowy.

Chromowany jest jednym z ikonicznych kolorów estetyki Y2K. Od lśniących przedmiotów, po scenografię w tematyce sci-fi, aż do projektów technologicznych, barwa chromu jest łatwą i elegancką metodą przekazania idei przyszłości. Tam gdzie niemożliwe jest uwydatnienie barwy chromowej w materiale, odwzorować ją gradientem.

Inną dominującą barwą w estetyce Y2K jest biały. Jego obecność poza tradycyjnym kołem barw umacnia jego pozycję jako kolor dopełniający dowolne motywy. Jego zastosowanie pozwala również na skupienie się na kształcie, formie i materiale przedmiotów.

Czarny był stosowany jako barwa uzupełniająca. Pojawiał się w postaci ikon, ram, cienkich konturów i jako wypełnienie kompozycji, mając źródło w ikonografii i technologii ekranów LCD.

Forma

Najczęściej stosowanym materiałem tamtych czasów były tworzywa sztuczne. Jednak to różnorodność, jaką cechował się sposób ich stosowania, przyczynił się do kształtowania estetyki Y2K. Syntetyczny materiał z którego wykonany jest przedmiot, staje się jego atutem i kształtuje jego estetykę.

Powszechną formą wyrazu, którą obejmowały obiekty projektowane w latach 90. i następnej dekadzie, był popularnie rozumiany blob (z j. ang. „kropla, kleks”), będący fantazyjną formą plastyczną. Blob jest amorficznym kształtem, znajdującym swoje źródło inspiracji w organicznych formach. Jednocześnie jest dostosowywalny do potrzeb i projektu autora.

Moda

W modzie popularne były militarne kieszenie, przezroczyste bluzki i okulary z barwionymi szkłami. Dopełnieniem były paski z wielkimi klamrami na biodrach.

Jednocześnie charakterystyczne było zastosowanie skromnej palety kolorów i prostych, jednolitych projektów ubrań. Innym elementem ważnym dla mody tego nurtu była funkcjonalność odzieży, która została inkorporowana jako element estetyczny, w formie tzw. utility chic.

Jednym z najbardziej ikonicznych elementów ubioru tego czasu były okulary Oakley Eye Jacket wypuszczone na rynek w 1994. Wąskie, aerodynamiczne, sportowe – takimi cechami charakteryzowały się fast shades (tł. szybkie okulary).